Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
logo Helse Førde

Testikkelkreft

Testikkelkreft er ein av dei hyppigaste kreftformene hos unge menn i dag. Sjukdommen opptrer oftast i 20–40 års alder og har ein svært god prognose med moderne behandling.

Testikkelkreft oppstår vanligvis som en smertefri, ensidig kul på testikkelen som pasienten oftest oppdager selv. En av fem med testikkelkreft har smerter i pungen som første symptom. Kreft i testiklene kalles også for Cancer testis.

Les meir på helsenorge.no

Forekomst

Det finst to hovudtypar testikkelkreft: seminom og non-seminom. Testikkelkreft rammar vanlegvis unge menn, men kan førekomme hos alle menn etter puberteten. Gjennomsnittsalderen ved seminom er 35 år, mens den ved non-seminom er 28 år.

Tilvising og vurdering

Når fastlegen har grunngitt mistanke om kreft, skal du bli tilvist direkte til eit pakkeforløp for kreft. Eit pakkeforløp er eit standardisert pasientforløp som beskriv organiseringa av utgreiinga og behandlinga, kommunikasjon/dialog med deg og dine pårørande samt ansvarsplassering og konkrete forløpstider. 

Forløpskoordinatoren sørger for å sette opp timane du skal ha i utgreiinga. 


Diagnoseveileder ved testikkelkreft, Helsedirektoratet  


Utredning

I løpet av utgreiinga blir det gjort undersøkingar av deg for å avklare om du har kreft eller ikkje.
 
Ved mistanke om kreft blir det tatt ultralyd av pungen, i tillegg til blodprøver. Du skal også igjennom ei klinisk undersøking av pungen (skrotum) samt ei generell klinisk undersøking. Ofte vil det også vere aktuelt med andre undersøkingar som CT før vi vurderer operasjon med fjerning av testikkelen.
 
Når resultata frå undersøkingane og prøvene er klare, vil vi som oftast kunne avklare om du har kreft eller ikkje, og det blir stilt ei diagnose. Dersom du ikkje har kreft, avsluttar vi pakkeforløpet.
 
Blodprøve
CT
Det kan bli tatt vevsprøve av den friske testikkelen dersom det er testikkelkreft i familien, ved sterilitet (infertilitet) eller dersom testikkelen er svært liten.
 
Det blir også tatt prøve av spermiane med tanke på å fryse ned sæd før behandling. Dette gjer vi for at du skal kunne ha mogeligheit til å bli far seinere i livet.    



​​​Pakkeforløp heim​

Alle pasientar som får ein kreftdiagnose, blir inkludert i pakkeforløp heim for pasientar med kreft. Gjennom pakkeforløpet går vi gjennom dei individuelle behova dine for tenester og oppfølging utover sjølve kreftbehandlinga.

Pakkeforløp heim for kreft (helsenorge.no)​

 

 

Behandling

Dersom du har kreft, planlegg vi nå kva behandling som er best for deg. Ei avgjerd om behandling tar vi i samråd med deg, vanlegvis basert på vurdering i eit tverrfagleg team-møte.

Samval inneber at du mottek informasjon om fordelar og ulemper ved dei ulike alternativa. Så kan du saman med helsepersonell sjå desse opp mot kvarandre, ut ifrå kva som er viktig for deg.

Her er tre spørsmål du kan stille din behandlar:

  1. ​Kva alternativ har eg?
  2. Kva fordelar og ulemper er moglege ved desse alternativa?
  3. Kor sannsynleg er det at eg vil oppleve nokre av desse?

​Les meir om samval på helsenorge.no​​

 
For pasientar med testikkelkreft der testikkelen er fjerna, vil det for nokre vere aktuelt med cellegift eller strålebehandling. Nokre pasientar blir følgt opp utan meir behandling (aktiv overvaking). Behandling av testikkelkreft avheng av kva type kreft det er, ved kva stadium sjukdommen er, og kor utbreidd den er.

Pasientar utan teikn til spreiing (stadium 1)

Når det gjeld den vidare behandlinga av sjukdommen din (etter fjerning av testikkelen), har vi to alternativ: Aktiv overvåking eller førebyggjande cellegiftbehandling.

Cellegiftbehandling, førebyggande

Pasientar med spreiing av testikkelkreft, og pasientar i stadium 1 som får tilbakefall av sjukdommen

Cellegiftbehandling eller fjerning av lymfekjertlar.
I sjeldne tilfelle kan det vere aktuelt å behandle testikkelkreften med stråling. 

Lindrande behandling

Ved langtkommen kreft der ein ikkje kan kurere sjukdommen, finst det no ei rekke moglegheiter både til livsforlengande behandling og god symptomforebygging og symptomlindring.
 
Mange pasientar kan leve bra i årevis med kreft som har spreidd seg, og mange døyr av heilt andre årsaker.



 

Kliniske studiar

1 klinisk studie er open for rekruttering. Saman med legen din kan du vurdere om ein klinisk studie er aktuell for deg.

Sjå fleire kliniske studiar

Oppfølging

Etter gjennomført behandling får du tett oppfølging av legeundersøkingar, MR/røntgen og blodprøver. Kontrollane følger internasjonale retningslinjer og blir gjennomført i fem til ti år etter avslutta behandling.

Rehabilitering og meistring ved kreftsjukdom

Det finst ei rekkje tilbod som kan vere til hjelp for å kome tilbake til kvardagen under og etter kreftsjukdom. Derfor er det viktig å tenkje rehabilitering og meistring av sjukdommen heilt frå sjukdomsstart og begynnelsen av behandlinga. Målet er å kunne fungere og leve med eller etter kreftsjukdom, med so god livskvalitet som mogleg.






Kontakt

Førde sentralsjukehus Kreftavdelinga

Kontakt Kreftavdelinga
En stor bygning med en stor plen foran seg

Førde sentralsjukehus

Svanehaugvegen 2

6812 Førde

Finn fram

Transport

Buss

Det går regelmessig rutebussar mellom Førde Sentralsjukehus og Førde Rutebilstasjon.

På nettsidene til skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestadar og tider for Sogn og Fjordane.

Frå Førde er det også gode bussamband til Bergen, Oslo, Ålesund og Trondheim.

Flybuss

Det går direkte flybuss frå Førde Lufthamn Bringeland til Førde Sentralsjukehus for alle fly som landar. Bussen stoppar ved busstoppet på motsatt side av Vievegen, på austsida. Herfrå går flybussen til Førde Lufthamn Bringeland 75 minutt før alle flyavgangar.

Parkering

Det er mogleg å parkere gratis på sjukehusområdet for pasientar og besøkande.

Taxi

Drosjesentralen i Førde er om lag 100 meter frå Rutebilstasjonen. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.